Klompenmakerij in Wallonië

Overzicht van het museum van het Waalse leven met de vervaardiging van klompen in de traditionele (hand) en dan moderne (machine) mode in de fabriek "Perseverance", Presgaux in 1937 (film 8000060, stil). Meer info? Raadpleeg de online catalogus van de collecties van het museum: www.viewallonne.be Meer info? www.provincedeliege.be.

              
                
              
            

Sam Mondelaers

Oudste klompenmaker van het land is op 98-jarige leeftijd overleden.

              
                
              
            

Demonstratie handmatige klompen maken in Domein Bokrijk

Elke donderdag & zondag van de maanden juli & augustus 2018, van 10 tot 18 uur:  demonstratie handmatig klompen maken. 

Meer info vind je bij agenda.

klompen maken Bokrijk

Leermeester: Ronny Mondelaers
E-mail:  ronnymondelaers@telenet.be

klompen maken Bokrijk

Leerling: Tim Van Goethem
E-mail:  tim@prospector.be


Klompencultuur erkend als immaterieel erfgoed

Erfgoedgemeenschap werkt samen om traditie levend te houden

Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz heeft vandaag de klompencultuur toegevoegd aan de Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed. Een opname op die lijst draagt bij tot de zichtbaarheid van de traditie en stimuleert publiek en betrokkenen om er bewust mee om te gaan. 

De klompenmakerij was ooit een belangrijke bedrijfstak in Vlaanderen. De Vlaamse klompenmakers exporteerden enorme hoeveelheden klompen naar onze noorderburen. Molenaars en landbouwers droegen klompen, IJslandvaarders en garnaalvissers konden zich geen beter schoeisel inbeelden (of veroorloven), en ook heel wat fabrieksarbeiders droegen klompen als beschermend schoeisel. 

Is het dragen van klompen nu dan uitgestorven? Heeft de laatste klompenmaker er zijn klompenmakersbijltje bij neergelegd? Veel van de gespecialiseerde kennis is verloren, maar er is nog steeds een dynamische erfgoedgemeenschap actief. Nu de generatie die haar jeugd op klompen heeft doorgemaakt aan het uitsterven is en de laatste professionele klompenmakers er het bijltje bij neer leggen, vindt de gemeenschap het hoog tijd om het erfgoed van het dragen en maken van klompen te koesteren, door te geven en te herwaarderen. Een kloefkapper is immers meer dan een lomperik en houten klompen vormen nog steeds een waardig alternatief voor schoeisel in leer of kunststof. 

klompencultuur erkend immaterieel erfgoed

De erfgoedgemeenschap rond het klompenerfgoed is verspreid in Vlaanderen, met belangrijke kernen in het Waasland en de Antwerpse Kempen. Vooral die regio's waren immers belangrijke centra voor de klompennijverheid. In het Waasland houdt folkloregroep De Klomp De Klinge vzw het ambacht van het klompenmaken levend. In Laakdal bevindt zich het enige museum in Vlaanderen dat volledig aan het klompenmaken is gewijd. Ook veel heemkundige musea en technische musea, zoals het MOT in Grimbergen en het Openluchtmuseum Bokrijk, bezitten een deelcollectie rond de klompenmakerij, als getuige van dit rijke verleden en als referentie voor wie nu of later met klompen aan de slag wil gaan. Sinds 2013 komt de erfgoedgemeenschap rond de klompencultuur in Vlaanderen op geregelde tijdstippen bijeen, onder impuls van ETWIE, het Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed. De groep houdt zich bezig met alle aspecten van de borging van het ambacht: versterken van het netwerk, overdracht van kennis en vaardigheden, collectiewaardering en -herbestemming, projecten rond de hedendaagse invulling van het klompenambacht... 

Een hedendaagse relevantie van klompen is zowel te zoeken in het product als in het proces. Wat het product betreft, worden er nu bijvoorbeeld nog klompen gemaakt als souvenir, als tuinschoeisel... Ook nemen sommige hedendaagse ontwerpers aspecten van de klomp mee in hun ontwerpen. Daarnaast hebben klompen ook een orthopedische waarde. Interessanter voor de erfgoedgemeenschap zijn de mogelijkheden op het vlak van het ‘proces’. Het maken en werken met de handen is weer erg populair, en daarop spelen ook de klompenmakers in. Interessant is dat het klompenambacht een zeer 'duidelijk' ambacht is om handenarbeid en techniek te illlustreren. Daarnaast zijn klompen zeer ‘belevingsvol’; ze spelen in op de zintuigen (geur van het hout, gevoel om hout te dragen). 

“Klompen worden door de gemeenschap niet langer gezien als folklore, maar als een vorm van levend, immaterieel erfgoed,” zegt Steven Dewaele van het MOT in Grimbergen. “De productie van klompen op grote schaal zal wellicht nooit terugkomen naar België, maar dat wil niet zeggen dat er geen geïnteresseerden zijn om de techniek aan te leren en door te geven. Het gaat dan uiteraard om een beperkte productie, die vaak wordt gepaard aan demonstratieve doeleinden, wat een steentje bijdraagt aan de kennis van en het draagvlak voor ambachtelijke technieken.” 

klompencultuur erkend immaterieel erfgoed

Meer info?  

Op de website www.klompenmakerij.bevind je heel wat informatie over klompenmakers, gereedschappen, collecties, relevante literatuur en video's... 

Geïnteresseerden kunnen het laatste nieuws rond het klompenerfgoed in Vlaanderen ook volgen via de Facebookpagina ‘Klompenmakerij’

Meer informatie over de borgingsmaatregelen rond de klompencultuur vind je op het platform immaterieel erfgoed: http://www.immaterieelerfgoed.be/Detail/wat/335 


Demonstratie handmatige klompen maken in Domein Bokrijk

Elke zondag van de maanden juli & augustus 2017, van 10 tot 18 uur:  demonstratie handmatig klompen maken. 

Meer info vind je bij agenda.

klompen maken Bokrijk

klompen maken Bokrijk


Europese promotiedagen Handmatige Klompen 2016


klompenevenement Enter promotiedagen 2016

Jos ten Hove vierde bij het klompen maken 

De Enterse Oudheidkamer ‘Buisjan’ bestaat dit jaar veertig jaar en dat werd de afgelopen twee dagen feestelijk gevierd in een grote tent op het Dorpsplein. De organisatie van de Europese Dagen Handmatig Klompen maken, was één van de hoogtepunten van het jubileum en voorzitter Albert Bouwmeester was er dan ook terecht trots op dat men er in was geslaagd, om dit prestigieuze evenement naar Enter, te halen.

Medewerkers van “Buisjan” en tientallen vrijwilligers hadden flink uitgepakt met onder meer boeiende demonstraties klompen maken, en daarbij ook een verkiezing van de mooiste klomp. Albert: ““Elke klompenmaker kon zijn eigen specialiteit laten zien en dat betekende dat je ook de verschillen zag in de afgelopen twee dagen. In de tent was het dan ook zeer gezellig, ook al omdat er gasten waren uit Duitsland, België en Frankrijk, landen waar het klompen maken ook nog steeds wordt bedreven. Daar gebeurt dat, net als in Nederland, overwegend machinaal, maar de Enterse Oudheidkamer heeft vooral ook het handmatig klompen maken tot een ware kunst verheven”.

 Een jury, bestaande uit Eric Braamhaar, Geert Pluimers, Jack van de Voort (voorzitter European Wooden Shoes Foundation) en Bertus van het Hof (voorzitter Klompenmuseum Eelde) beoordeelde de presentaties van de 26 klompenmakers. De Engelsman Jeremy Atkinson werd eerste en als tweede eindige de Duitser Bernard Berning. Brons was er voor Ronny Mondelaers. Jos ten Hove uit Enter. pakte een zeer verdienstelijke vierde plaats en op de vijfde plaats eindigde Rob Dijkman.                             


Bron: www.entersnieuws.nl  

Fotoalbum 1:  fotograaf Wilfried Van Goethem
Fotoalbum 2:  fotograaf Henk Pluimers
Fotoalbum 1:  fotograaf Wouter de Wilde


Unieke samenwerking om de kennis van het klompen maken te behouden

De Stichting Klompenmonument, de Klompenopleiding in Enter en het Klompenmuseum in Eelde slaan de handen ineen om het ambacht van handmatig klompen maken te behouden voor de toekomst. Ineke Strouken, directeur van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland: ‘Klompen maken is bedreigd immaterieel erfgoed. Als wij niet uitkijken hebben wij straks geen mensen meer die draagbare klompen kunnen maken. De situatie is heel zorgelijk. Het wordt tijd dat wij de kennis van het ambacht veilig gaan stellen en zorgen dat het wordt doorgegeven aan de toekomst. Anders zijn wij dit icoon van Nederland kwijt. Daarom ben ik blij dat op de viering van het 40-jarig jubileum van de Klompenopleiding in Enter de handen ineen geslagen worden om het ambacht toekomst te geven.'

In het najaar 2013 werd het handmatig klompen maken op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed geplaatst. De oudste klompen die in Nederland gevonden zijn dateren uit de elfde eeuw. Lang werden klompen in de wintermaanden gemaakt door boeren en vissers. Het werk buiten lag dan stil en de tijd werd besteed aan het maken van ambachtelijke voorwerpen. De kennis werd overgedragen van vader op zoon, van generatie op generatie. Eeuwenlang kende Nederland duizenden klompenmakers. In de vorige eeuw zette de daling echter fors in. Klompen werden alleen nog gedragen door boeren en stratenmakers. Machines namen het maken van de klompen voor de toeristenindustrie over. Nu heeft de hele bedrijfstak – zowel handmatig als machinaal klompen maken - het moeilijk.



Het ambacht van handmatig klompen maken wordt nu nog maar door een aantal mensen beoefend. De klompenmakers zijn zich er van bewust dat ze een zeldzaam geworden beroep uitoefenen. Toch geloven ze dat het ambacht toekomst heeft in een tijd waarin duurzaamheid en ambachtelijkheid hoog in het vaandel staan. Op het feest van het 40-jarig jubileum van de klompenopleiding in Enter – een plaats waar een eeuw geleden nog honderden klompenmakers hun brood verdienden – ondertekenen de drie belangrijke organisaties onder toeziend oog van de directeur van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed het certificaat van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed waarin ze beloven er alles aan het doen om het ambacht te behouden voor de toekomst.

De Klompenopleiding in Enter is 40 jaar geleden opgericht door een aantal klompenmakers. In de loop van deze 40 jaar heeft de opleiding een grote bijdrage geleverd aan het in stand houden van het ambacht. Op donderdag 11 en vrijdag 12 augustus wordt dit jubileum gevierd in de vorm van de Europese promotiedagen handmatig klompen maken. Op de markt in Enter zullen de 30 klompenmakers uit verschillende Europese landen hun ambacht beoefenen, waaronder ook Nederlands jongste klompenmaker. Iedereen is welkom. De hele dag zijn er klompendemonstraties.

Bron: www.immaterieelerfgoed.nl


Europese Demonstratiedagen Handmatig Klompen maken

De Europese Demonstratiedagen Handmatig Klompen maken is een tweedaags evenement dat plaats vindt op donderdag 11 en vrijdag 12 augustus 2016 in Enter.

Meer info vind je bij agenda.


Demonstratie handmatige klompen maken in Domein Bokrijk

Elke zaterdag van de maanden juli en augustus 2016, van 10 tot 18 uur: demonstratie handmatig klompen maken. 

Meer info vind je bij agenda.


#ikschrijfgeschiedenis: welke tradities en technieken zet jij verder?

Erfgoed, iets van vroeger? Niks van. Ook nu zetten duizenden mensen in Vlaanderen en Brussel tradities en technieken verder. Als bezieler of sympathisant, aan de zijlijn of er middenin. Vandaag lanceerden verschillende erfgoedorganisaties de campagne #ikschrijfgeschiedenis, waarin al deze mensen worden opgeroepen om foto’s en filmpjes te delen over hoe zij tradities of technieken verder doen leven. 

De campagne, waaraan ook ETWIE meewerkt, vestigt de aandacht op de rijkdom aan levende tradities en technieken door ‘het gewone’ in de kijker te zetten. Generatie na generatie tappen we moppen in ons eigen dialect, werken muzikanten en dansers zich in het zweet om hun techniek bij te schaven, verfijnen ambachtsmensen hun vakmanschap... Van meubelmaker tot witloofteler, van mimespeler tot bruid, en van schapenherder tot accordeonist: iedereen schrijft geschiedenis.

Welke tradities en technieken zetten we enthousiast verder in 2016? 
Iedereen kan een foto of filmpje delen via #ikschrijfgeschiedenis of op www.ikschrijfgeschiedenis.be. Zo wil de campagne een actueel, levendig en divers beeld schetsen van het immaterieel cultureel erfgoed anno 2016. 

De campagne #ikschrijfgeschiedenis is een initiatief van het Platform voor Immaterieel Cultureel Erfgoed (tapis plein i.s.m. ETWIE, LECA, CAG, Het Firmament, Resonant en FARO). 

Bron: ETWIE vzw, www.etwie.be

14/12/2015


Van avegaar tot zoolmes: vormingsnamiddag over het erfgoed van de klompenmaker

In heel wat (lokale) erfgoedcollecties in Vlaanderen bevindt zich materiaal met betrekking tot de klompenmakerij. Door het verdwijnen van het klompenmakersambacht, komt echter ook de kennis over dit boeiende erfgoed onder druk. Vaak weten erfgoedbeheerders niet meer welke werktuigen tot de uitrusting van de klompenmaker behoorden, en/of hoe dit gereedschap precies werd gebruikt. 

Tijdens een vormingsnamiddag op zaterdag 7 november in het MOT in Grimbergen kunnen erfgoedbeheerders hun kennis over het (roerend) klompenerfgoed bijspijkeren. Aan de hand van de collectie van het museum kom je alles te weten over het gebruik van de verschillende handwerktuigen. Ook wordt toelichting gegeven over het machinale klompenmaken en het papieren erfgoed van de klompenmakerij. Verschillende klompenmakers zullen aanwezig zijn om al je vragen te beantwoorden. 

Heb je een (deel)collectie rond de klompenmakerij in je museum? Wil je hier graag meer over weten of wil je je eigen kennis erover delen? Schrijf je dan in voor deze gratis vormingsnamiddag! Tijdens deze dag zal ook een nieuwe portaalsite rond het klompenerfgoed in Vlaanderen voorgesteld worden.


Deze vormingsnamiddag vindt plaats op zaterdag 7 november in het MOT (Guldendal 20, Grimbergen). Ontvangst met broodjes vanaf 12u. De vorming start om 13u en eindigt om 16u30/17u. 
Deelname is gratis. Inschrijven via  tijl@etwie.beof hendrik.vandeginste@heemkunde-vlaanderen.be

Organisatie: ETWIE, Heemkunde Vlaanderen, het MOT, Klompenmuseum Laakdal, Folkloregroep De Klomp De Klinge.


Europese promotiedagen Handmatige Klompen


Bloemencorso klompje

WINNAARS KLOMPENWEDSTRIJD ONTVINGEN PRIJZEN

EELDE - Ongeveer 1.200 kinderen van uit Eelde, Paterswolde en Eelderwolde kregen voorafgaand het Bloemencorso een klompje om deze te pimpen. Zondag zijn de prijswinnaars bekend gemaakt.

De klompjes hingen tijdens de Dahliafair aan plankjes met de naam van het kind, de school en de groep. Deze klompjes waren op grote hekken gehangen en zijn twee dagen tentoongesteld. De kinderen hadden geweldig hun beste gedaan om er iets moois van te maken. Juryleden van het Internationaal Klompenmuseum hebben de klompjes gekeurd en per groep drie prijzen toegekend. De Europese Promotiedagen Handmatig Klompen Maken is een groot succes geworden en gold als een geweldige toevoeging op het Bloemencorso. Op beide dagen zijn 22 klompenmakers uit Nederland, België en Duitsland geweest om te demonstreren hoe klompen met de hand gemaakt worden. Drie klompenmaker ontvingen een prijs: Lute van de Bult uit Beilen, Tim van Goethem Westmalle (België) en Henny Bremer – Langen (Duitsland). De verhalen die door klompenmakers werden verteld genoten grote aftrek bij het publiek. Een hulde voor de samenwerking tussen het Bloemencorso Eelde en het Internationaal Klompenmuseum in Eelde. 






Bron: www.ineeldepaterswolde.nl 
Met dank aan: www.112eelde.nl
Klik hier om het fotoalbum te bekijken


Bezoek ook op onze facebookpagina!

facebookpagina klompenmakerij


www.facebook.com/klompenmakerij

terug naar boven